ضیافت ششم : جهانی‌شدن ، فرصتی برای خودیابی معماری
نشست : ضیافت ششم
موضوع : جهانی‌شدن، فرصتی برای خودیابی معماری
گفتاری درباره‌ی میراث معماری بومی وهویت‌خواهی در عصر جهانی‌شدن
( هم‌اندیشی و هم‌کلامی دانش‌آموختگان و دانشجویان معماری )
ارائه دهنده : دِنِس ناگی، استاد افتخاری دانشگاه کاتولیک استرالیا
درباره‌ی سخنران: دِنِس نَگی (Dénes Nagy) ریاضی دان، استاد دانشگاه مجارستانی متولد سال 1951 م (1330 خ) است.
دبير گفت و گو : ---
مکان : فرهنگسرای ترافیک
زمان : 24 مهر ماه 1394 , ساعت 17
به یادبود دانشگاه جندی شاپور (گندی شاپور)
۱ آرتور پپ معماری ایران را چنین تعریف می‌کند: معماری امپراتوری پارس (ایران) در طی قرن‌ها نشان‌دهنده تنوع بالا در هر دو ساختارهای سازه‌ای و زیبایی‌شناسی است.
۲ معماری ایران دارای هویتی یگانه و متمایز از سایر ممالک اسلامی است. بقایای بسیاری از آثار تاریخی در کشوری که بارها با تهاجم و زمین‌لرزه‌های مخرب مواجه شده است، گواهیست بر اینکه ماندگاری بنا از ایده‌آل‌های مورد توجه بسیاری از معماران ایرانی بوده است. مقبره کوروش بزرگ که سده ششم پیش از میلاد بنا شده است، قدیمی‌ترین بنای مقاوم در برابر لرزش است؛ به این مفهوم که پایه بنا قابلیت کنترل لرزش‌های زمین را داراست، هرچند که این به معنی ضد زلزله بودن آن نیست.
۳ در جایی دیگر Sir Edwin lutyens بیان کرده است که:
صحبت پیرامون هنر آجرکاری ایرانی جایز نیست مگر اینکه آنرا "جادو"ی آجرکاری ایرانی نامید.
تنوع بی پایان قوس‌ها و طاق‌های متداخل با شکل‌های هیجان‌انگیزشان همگی برخاسته از ذائقه هنری معماران آجرکار ایرانی ست.
۴ باغ ایرانی یکی دیگر از دستاوردهای تمدن ایرانی‌هاست. فرش "چهار باغ" که در کراکوف نگهداری می‌شود، نقشی از ساختار پلان‌بندی باغ ایرانی را در خود دارد. در این فرش دو محور عمودی و افقی در محل یک مربع نقش‌شده بر میانه قالی با آن تلاقی کرده؛ اطراف آن با گل و درختان تزیین شده است. آنچه باعث اهمیت پرداختن به ساختار باغ ایرانی تا حد نقش بستن آن بر قالی ایرانی ست، مهندسی آبیاری قابل توجه مبتنی بر جاذبه زمین و فاقد هر نوع سیستم مکانیکی ست که ابزار ساخت نهر و جوی و فواره‌های گوناگون را در دسترس قرار داده است.
۵ گنبد ایرانی به عنوان سازه‌ای قوی که به ساخت فضاهای وسیع کمک کرده است؛ در مقایسه با بسیاری گنبدهای غربی و شرقی که یا به کل تخریب شده و یا خساراتی دیده‌اند، نیز مورد توجه قرار دارد.
۶ کاشی‌کاری و مقرنس ایرانی از دیگر دستاوردهای ایرانیان است که کاملن مبتنی بر اصول هندسی ست. دراین میان استفاده از شکل پنج‌ضلعی به عنوان شکل مادر منجر به تولید ساختاری نامتناهی و در صورت لزوم نامتقارن می‌شود. در مواردی با همنشینی تنها یک نوع پنج ضلعی می‌توان به طرح کاشی‌کاری زیبایی رسید که به عنوان "کاشی کاری تک‌شکلی" شناخته می‌شود.
۷ ایران همچنین محل تولد و بالندگی دانشمندان بسیاری از جمله خوارزمی، بیرونی، ابن سینا و خیام است که در برخی موارد صرف نگارش آثار به زبان عربی، به عنوان دانشمندان عرب شناسایی شده‌اند؛ این موضوع کاملن اشتباه بوده و باید اصلاح شود.
حال با توجه به حجم قابل توجه دستاوردهای علمی و هنری ایرانیان گذشته و اشاره به برخی از آنها در این جلسه، توجه و تاکید بیشتر بر لزوم باززنده‌سازی و به‌کارگیری دانش‌های بومی و حتا صدور آنها به سایر نقاط جهان قابل بررسی و توجه است. ایران دارای سنت، اقلیم، نیازمندی‌ها و متریال ساختمانی بومی غنی است که باید به آنها بها داده شده؛ به کمک استادان چیره‌دست نحوه بهره‌مندی و به‌کارگیری تمامی آنها را احیا نمود.
ــــــ این ضیافت با همکاری کانون هم‌اندیشی معماری مشهد و انجمن صنفی مهندسان معمار خراسان رضوی برگزار شد. ــــــ
دامنه‌ی پژوهش‌های وی شامل هندسه‌ی چندساختاری، ریاضیات بلورشناسی، تاریخچه‌ی علوم و فناوری و تئوری معماری است. وی همچنین به حوزه‌ی روابط علوم و هنر نیز علاقه‌مند است. همچنین علاوه بر تصدی كرسی استادی در دانشگاه‌های زادگاه خود، مجارستان، در دانشگاه ایالتی آریزونا (سال های ١٩٨٦ تا ٨٨)، دانشگاه South Pacific، که در خدمت كشورهای جزیره‌ای حد فاصل هاوایی و استرالیا است، و نیز مؤسسه فیزیك كاربردی ژاپن (سال های ١٩٩٣ تا ٢٠٠٠) به تدریس مشغول بوده است.
در سال ٢٠٠١ و به دلیل پیشرفت‌های حاصل شده در موضوع پژوهش، عنوان استاد افتخاری در مؤسسه‌ی توسعه‌ی پژوهش در دانشگاه کاتولیک استرالیا (ACU) به وی اعطا شد؛ و از آن زمان تا كنون بیشترین زمان را در پوداپست و ملبورن سپری می‌كند.
وی همچنین مؤسس جامعه بین‌الملی مطالعات میان‌رشته‌ای «تقارن» (Symmetry) است، سازمانی بین‌الملی و دانش‌بنیان كه در آن معماران و دانشمندان در همكاری با هم كنگره‌هایی را به صورت سه‌سالانه و در پنج قاره از سال ١٩٨٩ تشكیل داده‌اند.
دِنِس نَگی همچنین ویراستار نشریه «تقارن: هنر و علوم» است كه تاكنون مورد توجه بسیاری از دانشمندان برجسته، از جمله برندگان جایزه نوبل قرار گرفته است. او تاكنون به دعوت بیش از ٢٠ كشور و به شش زبان سخنرانی‌هایی برگزار نموده؛ نزدیك به ٢٠٠ اثر به زبان های انگلیسی، مجاری، ژاپنی، آلمانی، روسی، فرانسه، چینی و اوكراینی از او منتشر شده است؛ كه در بین آنها نوشتاری مشترك با برندگان جایزه نوبل Eugene P.wigner از دانشگاه پرینستون و Edward Teller از دانشگاه برکلی (استانفورد) به چشم می‌خورد.
معرفی کانون هم اندیشی معماری مشهد :
- کانون هم‌اندیشی معماری مشهد، به پیشنهاد دوستان فعال در محیط مجازی و از میان مباحثات این فضا و نیاز به تداوم موضوعات در محیط واقعی، به عنوان یک ان‌جی‌او در شرف تاسیس است. کانون، سازمانی مردم‌نهاد (ان‌جی‌او)، غیردولتی، غیرسیاسی، غیرانتفاعی و با حضور داوطلبانه اعضا شکل گرفته و با هدف کلی دیده‌بانی و مطالبه‌گری، اعتلای دانش معماری اعضا، ارتقای کیفیت معماری محدوده فعالیت و پرورش آگاهی‌های عمومی درباره‌ی معماری پیش می‌رود. کانون متعلق به تمام معماران فارغ از علاقه و سلیقه‌های متفاوت آنان است و می‌کوشد تا فضایی ایجاد کند که معماران با اندیشه و علاقه مشترک دور هم جمع‌شده و ضمن گفت‌وگو و تبادل نظر، آن قسمت از نیازهای ذهنی را که در محیط حرفه‌ای یا آموزشی برآورده نمی‌شود، پوشش دهد. حضور و عضویت در کانون رایگان و آزاد است. اگر تمایل به ارتباط با کانون دارید یا می‌خواهید نظر و دیدگاهی را منتقل کنید، به لینک های ذیل مراجعه فرمایید ...
* جهت دستیابی به اطلاعات بیشتر و آشنایی با کانون هم اندیشی معماری مشهد بر روی لینک زیر کلیک نمایید ...
* جهت عضویت در کانال تلگرام و دریافت آخرین اخبار کانون هم اندیشی معماری مشهد بر روی لینک زیر کلیک نمایید ...
- کانون هم‌اندیشی دارای کارکرد مطالبه‌گری و رصد جریان‌های جاری در حوزه معماری و شهر خواهد بود و در این راستا و در ذات خود نمی‌تواند و نمی‌خواهد هیچ گونه هم‌پوشانی و موازی‌کاری احتمالی با دیگر نهادهای مرابط با معماری از جمله سازمان نظام مهندسی -که ماهیتن حافظ حق مردم بر مهندسان- و انجمن صنفی – که حافظ حقوق صنفی معماران است- داشته باشد .
تذکر : استفاده از مطالب وب سایت ستاوین ( شبکه هنر و معماری ستاوین ) فقط با ذکر منبع و لینک بلامانع است . کلیه حقوق، محتوا و طراحی سایت متعلق به وب سایت ستاوین می‌باشد. در غیر این صورت مراتب از طریق مراجع قانونی پیگیری خواهد شد .
دوستان و همراهان عزیز ستاوین ( شبکه هنر و معماری ستاوین ) ، با نظرات و پیشنهادات سازنده خود ما را در ارائه هر چه بهتر مطالب و اهداف مان، که همانا ارتقا جایگاه و فرهنگ معماری می باشد ، یاری کنید . منتظر دیدگاه های شما عزیزان هستیم . . .
منبع: کانون هم اندیشی معماری مشهد
گردآوری شده توسط تحریریه ستاوین
