معماری گذشته را تکرار نکنیم اما به صورت روزآمد ادامه دهیم

برنامه گفت و گوی فرهنگی با موضوع ˝شهری با معماری ایرانی-اسلامی و ضرورت احیای آن˝ با حضور اسفندیار سلطانی(عضو انجمن انبوه سازان)، مهدی محمودی(استاد دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران) و غزاله راهب(رئیس پژوهشکده معماری و شهرسازی) روی آنتن رادیو گفت و گو رفت.

در ابتدای این برنامه، اسفندیار سلطانی با بیان اینکه باید مشخص کنیم تعریف از شهر اسلامی چیست، گفت: تا زمانی که هویت شهر اسلامی ایرانی را نشناسیم، هدف و فرضیه ها را نمی توانیم بشناسیم. اسلام دینی جهان شمول و سمبولیک است و برای تمام زمان ها حرف برای گفتن دارد. اصل مسکن دار شدن آحاد امت را باید جزو اولویت های خود بدانیم. ما در زمینه مسکن مردم را نباید نگران کنیم و رهبری نیز روی این تأکید دارد که باید برای مردم رفاه ایجاد کنیم.

سلطانی ادامه داد: شهر ایرانی-اسلامی باید بر اساس عدالت و تعادل، طهارت و پاکی، سلامت و تندرستی، اصلاح و عدم فساد، امنیت و اطمینان و .... شکل بگیرد. باید در معماری شهری معرفت شناسی و هستی شناسی را مد نظر قرار دهیم.

در ادامه محمودی درباره چگونگی خلق مدلی براساس معماری اسلامی-ایرانی گفت: اگر به سفرهای خارجی برویم، از روی معماری متوجه می شویم مردم یک سرزمین چه دین و آیینی دارند و چه گذشته و تاریخی را از سر گذراندند.

وی افزود: اگر بیشتر در این شهر بمانیم بیشتر متوجه می شویم افراد تا چه اندازه با این معماری هماهنگ هستند و چه هویتی دارند. به همین دلیل همه معتقدیم که معماری آیینه جامعه است و عکس این قضیه هم صادق است و در یک جامعه ایرانی-اسلامی شاهد این نوع معماری باشیم.

این کارشناس معماری با بیان اینکه برداشت درستی از معماری ایرانی-اسلامی نداشتیم، عنوان کرد: اگر جامعه ای پایدار، پویا و شاداب باشد، تأثیر خود را روی معماری می گذارد و زمانی که معماری خوب باشد، روی جامعه نیز تأثیر می گذارد.

وی افزود: دلیلی ندارد معماری گذشته را تکرار کنیم بلکه باید آن مسیر را ادامه دهیم و معماری اسلامی ایرانی امروزی را به کار ببریم. به عنوان مثال؛ یک معماری اسلامی در اسپانیا داریم و امروز یک کشور اسپانیایی است که از این نوع بناها حفاظت می کنند. در شکل گیری معماری اسلامی ایرانی حضور و دیدگاه مردم نیز تأثیر می گذارد و در نوروز و تاسوعا و عاشورا مردم با نوع پوشش خود فضاهایی انتخاب می کنند که از لحاظ معماری مناسب هستند.

استاد دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران در خصوص ویژگی های معماری ایرانی-اسلامی گفت: این نوع معماری باید ارتباطی با گذشته خود داشته باشد اما نباید تکرار شود و امروزی و برای جامعه باشد.

در ادامه غزاله راهب نیز در این رابطه گفت: به نظرم بستر و ظرف زندگی انسان که هویت ساز معماری است، در سه وجه تقسیم می شود که یکی کالبد شهر(استخوان بندی، شریان و حجم شهر)، دوم رویدادهای شهری و سوم ساختمان های مسکونی و غیر مسکونی است. هویت موضوع پسین نیست بلکه با ما مرتبط است.

وی با اشاره به اینکه مهمترین بخش کالبد شهر است، عنوان کرد: اینکه ما در معماری اصالت را در شهر به چه چیز از جمله سوداگری، اقتصاد یا انسان می دهیم، بسیار اهمیت دارد. این ها موضوعاتی است که هویت شهری را در بر می گیرد و در واقع کارگزاران شهری تعیین می کنند که شرایط چگونه باشد.

راهب یادآوری کرد: ما کاری درباره هویت شهری گیلان داشتیم و با صحبت به این نتیجه رسیدیم که برای رسیدن به معماری ایرانی اسلامی نعمت خداوند، درخت و فضای سبز در آن دیده شود. اگر تابلوهای شهری ما شعارگونه می شوند؛ یعنی نتوانستیم ابعاد دیگر هویت را در شهر ایجاد کنیم و می خواستیم از طریق نقاشی های شهری هویت را به شهر برگردانیم.

برنامه"گفت و گوی فرهنگی" از شنبه تا چهارشنبه ساعت 20:00 روی آنتن شبکه رادیویی گفت و گو می رود و علاقه مندان می توانند برای دسترسی بهتر به سایت این شبکه مراجعه کنند.