ارتفاع : 71 متر

کلیسای یادبود کایزر ویلهلم (Kaiser Wilhelm Memorial Church ( به یاد اولین امپراتور آلمان بین سال‌های 1891 تا 1895 به وسیله  Franz schwechten  به سبک نئورومانسک طراحی شد. سالن کلیسا دارای ظرفیت نشستن 2000 نفر و برج کلیسا 113 متر ارتفاع داشته است. این کلیسا در 1943 در یک بمباران هوایی به شدت تخریب شد. اگرچه بیشتر بناهای تخریب شده و با ارزش معماری در دوران پس از جنگ در آلمان مجددا عین به عین از روی تصاویر و مدارک موجود بازسازی شدند لیکن این بنا داستانی متفاوت را تجربه می‌کند و نه تنها بنا به طور کامل بازسازی نمی‌شود بلکه بنای الحاقی جدید جهت تکمیل و احیاء به آن اضافه می‌شود و ساختمان‌قدیم حفظ شده و طبقه همکف به صورت یک موزه مورد استفاده است .

عکس : علیرضا رضوانی 

کلیسای جدید به وسیله Egon Eiermann   طراحی شده و شامل چهار ساختمان که در اطراف  کلیسای قدیمی قرار دارند می باشد که بین سالهای1959 تا 1963 ساخته شده اند. اگرچه طرح اولیه براساس تخریب برج اولیه کلیسا برنامه‌ریزی شده بود، اما با فشار عمومی تصمیم به حفظ این قسمت  گرفته می‌شود. پلان کلیسا هشت ضلعی منتظم ، در حالی‌که پلان برج شش ضلعی منتظم است. کلیسا 35 متر قطر و 20/5 متر بلندی وظرفیتی بیش از  1000 نفر دارد. به دلیل ظاهر متمایز ساختمان‌های جدید نزد برلینی ها ملقب به ماتیک و جعبه پودر است. به دلیل ساختار باقی‌مانده از بنای قدیمی نیز به دندان توخالی معروف است (der Hohle zahn) 

عکس : علیرضا رضوانی 

ساختمان جدید از بتن، فولاد و شیشه و دیوارهای کلیسا از ستون‌های لانه زنبوری ساخته شده که شامل  حدود22000 شیشه تزئینی رنگی است. شیشه‌ها به وسیله گابریل لویر (Gabriel Loire) در چارترز (  Chartres ) پاریس با برنامه‌ و دستورالعمل‌های ماهرانه ساخته شده است. رنگ غالب آبی است با نواحی کوچکی از قرمز یاقوتی، سبز زمردی و زردکه به نظر  ایده تا ثیر گذار طرح است .  بی گمان طرح اجرا شده در نگاه کلی و به عنوان یک ساختار معمارانه در حجم و پلان  در کنار بنای قدیمی دارای ارزش‌های مورد انتظار نیست.

عکس : علیرضا رضوانی 

لیکن ایده اصلی ان در استفاده از خرده‌شیشه‌ها و آرایش آن‌ها در قالب اشکال مربع شکل تکراری (که در اجزاء یکی نیستند) و هریک طرحی متفاوت از همنشینی خرده شیشه‌های رنگی دارند، جالب توجه است. به نظر می رسد خرده شیشه ها نشانی از  بنای تخریبی اند و انسانهای کشته شده در جنگ .حضور در  سالن اصلی و عبور نور از این پنجره‌ها یا روزن‌های کوچک تکراری، نوری که مخلوط از رنگ‌های  فیروزه‌ای و نارنجی و سبز است احساس روحانی غریبی به فضای میدهد، گویی هریک از خرده شیشه‌ها روایتی از جانهای از دست رفته اند و تکرار مربع‌ها نیز نشان از شمار بی‌شمار کشته شده‌ها .حال روح روایت گر انان هم اکنون در فضای داخل سالن حاضر و جاری است.(علیرضا رضوانی،1394)

عکس : علیرضا رضوانی 

دراين رابطه بيشتر بخوانيد:

كلیسایی كه هر 50 سال نونوار می‌‌شود

دراين رابطه بيشتر بخوانيد:

توسعه کلیسای جامع Créteil ، اثر Architecture-Studio ، پاریس

دراين رابطه بيشتر بخوانيد:

کلیسای مریم مقدس - یک بنای مینیمال در قلب طبیعت

عکس : علیرضا رضوانی 

دراين رابطه بيشتر بخوانيد:

تبدیل کلیسای 100 ساله به زمین اسکیت رنگارنگ