اسفند ماه آغازگشته و کم کم به پیشواز نوروز و سال جدید می رویم.شوق و نشاط زیادی بین مردم برای سفرهای نوروزی وجود دارد و بسیاری از افراد از فرصت تعطیلات برای سفرهای داخلی و دیدن جاذبه های دیدنی کشورمان،استفاده می برند.برآن شدیم تا اندک سهمی در ارائه اطلاعات مفید و تدارک دیدن سفری خوش برای شما عزیزان را در نوروز امسال،با معرفی نقاط و مکان های تفریحی زیبای ایران داشته باشیم.با ستاوین تا نوروز 96 همراه باشید...
شهرستان مَحَلّات یکی از خوش آب و هواترین مناطق ایران و از شهرستان های زیبای استان مرکزی است. این شهرستان در جنوب باختری تهران و در فاصله ۲۶۲ کیلومتری آن قرار دارد و به «شهر گلها» نیز شهرت یافته است.این شهرستان ،از شمال به قم و آشتیان، از جنوب به اصفهان و گلپایگان، از غرب به خمین و اراک و از شرق به دلیجان محدود میباشد.
فعالیت عمده این شهرستان،پرورش گلهای تزئینی،پرورش آبزیان زینتی،معادن سنگ و سنگبری است.اگر بگوییم شهرستان محلات سبقه تاریخی اش به روزگار هخامنشیان و دوران مادها باز می گردد، پر بیراه نگفته ایم.این شهرستان علاوه بر داشتن آب و هوایی دل انگیز در بهار و داشتن چشمههای آبگرم، روایتی از تاریخ کهنسال ایرانزمین است که در تعطیلات نوروز مسافران زیادی را به خود جذب میکند.
در رابطه با دیدنیهای این شهرستان می توان به طور خلاصه به موارد زیر اشاره کرد:
آبگرم محلات مجموعهای از چشمههای آبگرم است که در ۲۵ کیلومتری شمال شرق محلات قرار دارند.چشمههای آبگرم محلات از نوع آبهای گرم عمقی هستند که از بخاره خمیره سنگهای سوزان درون پوسته زمین بوجود آمده و به سطح زمین میرسند.عمق این آبها گاهی به ۲۰ هزار متر و گرمای آنها متناسب با سرعت بالا آمدن گاهی به ۱۰۰ درجه سانتیگراد هم میرسد.آبهای معدنی آبگرم محلات از نظر نوع املاح در ایران منحصر به فرد و در جهان کم نظیر است.
سرچشمه محلات يكي از پرآب ترين چشمه هاي استان مركزي است و در بلندترين نقطه مرتفع شهر محلات قرار گرفته است.اين چشمه ضمن اينكه آب آشاميدني و كشاورزي منطقه را تامين مي كند از جاذبه هاي سياحتي بسيار با ارزشي نيز برخوردار است. به طوري كه از دير باز مورد توجه جهانگردان بوده است.گفته مي شود كه علت به وجود آمدن شهر محلات وجود اين چشمه بوده است. وجود اين سرچشمه باعث شده است كه در كنار آن پارك زيبايي شكل گيرد. اين پارك يكي از مراكز جذاب گردشگري در تابستان به شمار ميرود. آب نماي زيبا، درختان سر به فلك كشيده و کهنسال چنار و ارتفاعات صخره اي مشرف به اين چشمه در كنار هواي دلپذير و مطبوع آن همه ساله در فصل تابستان علاقه مندان بسياري را از دور و نزديك به اين سمت فرا مي خواند.
یخچال تاریخی و باستانی نیمور در شهر نیمور از توابع شهرستان محلات و در یک کیلومتری میدان سنگ این شهر قرار دارد. این بنا تنها یخچال باقیمانده در منطقه میان خمین و دلیجان است که هنوز پابرجا مانده است ولی امروزه کارکرد خود را از دست دادهاست.
طرز کار این یخچال به این صورت بوده که میرابها در فصل زمستان، برای تهیه یخ آب قنات و یا نهرها را به حفرهها و گودالهایی که در نزدیک بنای یخچال بوده هدایت میکردند. بعد از آمادهشدن یخ، با کمک مردم یخها را خرد میکردند و روی بستری از کاه در چالهٔ یخچال میریختند. پس از پر شدن چاهٔ یخچال، در آن را با گل میبستند و عایقکاری میکردند.در فصل تابستان درب یخچال را باز کرده و از یخ آن استفاده میکردند. نوع ساخت یخچال و دیوارهای قطور آن، مانع از آبشدن سریع یخ میشدهاست. در فصل تابستان، یخچالدار در یخچال را میگشود و با استفاده از ابزارهایی نظیر کلنگ و یا اره یخها را به صورت قطعه درآورده تا انتقال آنها به نقاط مسکونی فراهم شود.این بنا با شماره ۱۹۰۲۴ در اسفند ماه سال ۱۳۸۵ در فهرست آثار ثبت شدهٔ ملی قرار گرفتهاست.
درختان چنار قطور، بلند و كهنسالی كه در محدوده شهري و در اطراف خیابانها پراكندهاند.عمر بعضي از اين درختان به ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ سال مي رسد . بزرگترين و قطورترين آنها در مركز ميدان چنار قرار دارد كه علت نامگذاري ميدان با نام چنار نيز به دليل واقع شدن درخت در آن است.
شهر محلات به واسطه آب و هوای معتدل ومطبوع از دیرباز محلی برای پرورش انواع گل و گیاه بوده است و به همین دلیل لقب هلند ایران را به خود اختصاص داده است.در حال حاضر بیش از ۹۰۰ هکتار از زمینهای کشاورزی شهرستان محلات زیر کشت انواع گل و گیاه است.شهرستان محلات از نظر تنوع در تولید مقام نخست کشور و از نظر میزان تولید مقام دوم کشور را به خود اختصاص داده است.
آتشکده آتشکوه یکی از مهمترین آثار بجا مانده از دوران باستان در سرزمین کهن ایران است که در ۵ کیلومتری راه نیمور به دلیجان و در نزدیکی روستای آتشکوه قرار داشته و با شهر محلات نزدیک به ۱۳ کیلومتر فاصله دارد.
خورهه در اوستا به مفهوم “محل برآمدن خورشید” است و از سویی کلمه “خور” در این کتاب به مفهوم منطقه ییلاقی است، این منطقه در شمال شرق محلات و در بین روستاهای دودهک، ورین و آب گرم، در کنار رودخانه خورهه قرار دارد.بررسی تحقیقات انجام شده و آثار کشف شده در دشت و ارتفاعات خورهه نشان می دهد سابقه سکونت و قدمت منطقه به هزاره دوم قبل از میلاد باز میگردد.
بر روی رودخانه لعلبار(قم رود) که در شمال منطقه نیمور جاری است، سدی ساخته شده که مربوط به دوران ساسانیان است و کارکرد تأسیسات آبی آن بسیار شگفت آور است. مردم این منطقه با استفاده از این تأسیسات آبی به آبیاری زمینهای کشاورزی و همچنین مصارف خانگی میپرداختهاند.
در قسمتی از بند، دهانهای به نام چاگور وجود دارد که آب در آن به سرعت میچرخد و پایین میرود و به واسطه همین چرخش و پایین رفتن خس و خاشاک و زبالههای شناور روی آب در داخل دهانه چاگور متوقف میشوند. بنا بر افسانهها، در داخل چاگور چرخی به نام چرخ الماس کار گذاشته است که هر چه از دهانه چاگور پایین برود، از آن طرف خرد و متلاشی بیرون میآید. مردم این منطقه دلیل ساخت چاگور را تضمینی برای این میدانند که هیچچیز نتواند جلوی جریان آب را در کانال سد کند. این اثر در تاریخ ۵ بهمن ۱۳۷۸ با شمارهٔ ثبت ۲۵۵۷ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این بنای مهندسی تاریخی در حال حاضر به علت خشک سالی کارکد اصلی خود را از دست داده است و در صورت جاری شدن آب در رودخانه قم رود(لعل بار) مجددا فعال خواهد شد.
علاوه بر موارد ذکر شده ،این شهرستان دارای غارهای دیدنی ،پلهای تاریخی ،پارک جنگلی و سایر مکانهایی است که توضیح در رابطه با تمامی آنها در این مطلب نمی گنجد.
تذکر : استفاده از مطالب وب سایت ستاوین ( شبکه هنر و معماری ستاوین ) فقط با ذکر منبع و لینک بلامانع است . کلیه حقوق، محتوا و طراحی سایت متعلق به وب سایت ستاوین میباشد. در غیر این صورت مراتب از طریق مراجع قانونی پیگیری خواهد شد .
دوستان و همراهان عزیز ستاوین ( شبکه هنر و معماری ستاوین ) ، با نظرات و پیشنهادات سازنده خود ما را در ارائه هر چه بهتر مطالب و اهداف مان، که همانا ارتقا جایگاه و فرهنگ معماری می باشد ، یاری کنید . منتظر دیدگاه های شما عزیزان هستیم . . .
منبع: diyareaftab و تحریریه ستاوین
گردآوری شده توسط تحریریه ستاوین