این روزها شاهد نمایش سریالی با نام علی البدل هستیم ،که به کارگردانی سیروس مقدم و به تهیه کنندگی الهام غفوری ، از شبکه 1 سیما پخش می شود.فیلمبرداری این سریال تماماً در حوالی همدان و در روستاهای ورکانه،اشتران و شورین انجام گرفته است.حس و حال خاص و بافت متفاوت این روستا ما را برآن داشت تا توضیحاتی درباره لوکیشن فیلمبرداری این سریال ارائه دهیم.با ما همراه شوید تا نگاهی به یکی از زیباترین روستاهای استان همدان داشته باشیم...
روستای ورکانه، با قدمت ۴۰۰ سال به عنوان نگین روستاهای استان همدان معروف است ،که پس از گذشت سالیان دراز همچنان بافت سنگی تاریخی خود را حفظ کرده است.روستای ورکانه در حدود 20 کیلومتری جنوب شرقی شهر همدان قرار دارد.این روستای زیبا از شمال شرقی به کوه سردره، از غرب به روستای سیمین، از جنوب غربی به کوه سرخ بلاغ، از شرق به کوه قره داغ و از جنوب و جنوب شرقی به دره بارانی و دره قشلاق محدود میشود.
در گویش کردی «ور» به معنی کنار و «کانه» به معنی چشمه است. ورکانه نیز به معنی قرار گرفتن در کنار آب و چشمه می باشد.از نقطه نظری دیگر روستای ورکانه به دلیل اینکه در پیرامون آن معادن سنگ به فراوانی مشاهده میشود، نام ورکانه را به خود گرفته و وجه تسمیه روستای ورکانه را معادل محلی که در نزدیکی معدن یا ورکان است، آورده اند.
این روستا به لحاظ کار و استفاده از مصالح بومی و محلی به خصوص مصالح سنگی منحصر به فرد است و کاربرد سنگ به صورت یک مصالح عام و متعارف در چهره و سیمای روستا خودنمایی میکند.کاربرد سنگ نه تنها در پی، بلکه در قسمت اعظم بناها در ساخت دیوارهای باربر و دیوارهای محوطه و حیاطها مورد استفاده قرار گرفته است و اکثر سنگ لاشه است که توسط ملات گل کار شده و پهنای این دیوارهای سنگی در طبقه همکف به یک متر هم میرسد و تنها عامل اتصال در دیوارهای سنگی نیز استفاده از تیرهای چوبی است.
سنگ، سنگ لاشه، سنگ مالون، خشت و آجر انواع مصالح متعارف ساختمانی در ابنیه روستای ورکانه است و عنصر سنگ به عنوان اصلیترین مصالح در ابنیه روستای ورکانه بیش از هر چیز در بازدید از روستا به چشم میخورد و به نظر میرسد کاربرد سنگ در روستا به علت فراوانی این عنصر در روستا و سختی و مقاومت آن در برابر تغییرات جوی و همچنین کمبود آجر و خشت در منطقه بوده است.سقف اکثر خانه ها مسطح است و با تیرهای چوبی و اندود کاهگل و یا قیرگونی پوشیده شده اند. همچنین جهت خانه ها به دلیل استفاده حداکثر از نور آفتاب رو به جنوب می باشد.
جریان رودخانه های فصلی سیمین و ورکانه، جریان دایمی آب قنات روستا و چشمه سارهای آن به ویژه در بهار و تابستان، طراوت خاصی به روستا می بخشند.باغات سترده گردو، زردآلو، انگور و سیب، جلوه ویژهای به روستا بخشیده و زیبایی دلپذیری پدید آورده اند. کوههای اطراف روستا و دره های خان و جن، در فصول مختلف به ویژه در بهار که سرشار از طراوت و سرسبزی می شوند، مناظر زیبا و دلفریبی را ایجاد می کنند.
آثار تاریخی و مذهبی جالب توجهی در روستا وجود دارد که از میان آنها می توان به ساختمان مسجد روستا در بافت قدیمی، اصطبل پرورش اسب با معماری خاص سنگی و قلعه مهری خانم که به شکل چلیپا ساخته شده و نیز معماری سنگی روستا اشاره کرد.
بقایای اصطبلی که در دو کیلومتری جنوب روستا ساخته شده، هنوز هم وجود دارد.این اصطبل در سالهای پیش از انقلاب بهعنوان مرکز پرورش اسب دربار مطرح بوده است.این بنا دارای طول و عرضی به ابعاد ۷۵ متر در ۲۲ متر و با زیربنای کل یک هزار و ۶۵۰ مترمربع ساخته شده و دارای یک حیاط مرکزی است که در دو طرف حیاط فضای نگهداری اسب وجود داشته و دو ضلع دیگر، ورودی و انبار علوفه بوده است.
ابتدا بايد به همدان برسيد و از آنجا به سمت جاده همدان – ملاير برويد. پس از خروج از شهر و تقريبا پنج کيلومتر در سمت راست جاده، تابلوی به سمت «سد اکباتان» خودنمايی میکند وارد مسير اين جاده شويد و پس از عبور از سد اکباتان و روستاهای «يلفان»، «شمس آباد» و «علی آباد» به ورکانه میرسيد. مسافت ۳۰ کيلومتری همدان تا ورکانه را نيم ساعته طی خواهيد کرد.
و اما سایر تصاویر...
تذکر : استفاده از مطالب وب سایت ستاوین ( شبکه هنر و معماری ستاوین ) فقط با ذکر منبع و لینک بلامانع است . کلیه حقوق، محتوا و طراحی سایت متعلق به وب سایت ستاوین میباشد. در غیر این صورت مراتب از طریق مراجع قانونی پیگیری خواهد شد .
دوستان و همراهان عزیز ستاوین ( شبکه هنر و معماری ستاوین ) ، با نظرات و پیشنهادات سازنده خود ما را در ارائه هر چه بهتر مطالب و اهداف مان، که همانا ارتقا جایگاه و فرهنگ معماری می باشد ، یاری کنید . منتظر دیدگاه های شما عزیزان هستیم . . .
منبع: kojaro ، hamshahrionline و تحریریه ستاوین
گردآوری شده توسط تحریریه ستاوین