خانه تاریخی رسولیان ( دانشکده هنر و معماری دانشگاه یزد ) , دانشگاهی قاجاری در یزد

در این پست با شبکه هنر و معماری ستاوین , همراه باشید تا نگاهی به خانه تاریخی رسولیان ( دانشکده هنر و معماری دانشگاه یزد ) , دانشگاهی قاجاری در یزد داشته باشیم ... یزد از نظر قدمت، دومین شهر دنیا و اولین شهر ایران به حساب می آید. این شهر یکی از زیباترین مجموعه‌های بافت سنتی در کشور را دارد و سفر به آن، به نوعی سفر به تاریخ سنتی ایران محسوب می شود. در این شهر پر از جاذبه، خانه‌ای وجود دارد که از دوران قاجار به یادگار مانده است. خانه تاریخی رسولیان , به همت مرحوم «حاج میرزا کاظم رسولیان» و به دست استاد توانمندی به نام «محمد حسن محمد رحیم» در شهر یزد ساخته شده است . تاریخ ساخت این بنا به سال ۱۲۸۳ هجری شمسی برمی‌گردد که با آخرین سال‌های حکومت سلسله قاجاریه مصادف بود. ( متن : لست سکند )

خانه تاریخی رسولیان در محله‌ای به نام «سهل بن علی»، کوچه «شهید صدوقی» و در بافت قدیمی شهر یزد قرار دارد. این خانه ابتدا کاربری مسکونی داشت، ولی در سال ۱۳۶۸ به صورت وقف در اختیار دانشگاه یزد قرار گرفت و پس از اینکه بازسازی‌هایی در آن انجام گرفت، تبدیل به بخشی از دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه یزد شد و هم‌اکنون نیز یک محیط علمی و آموزشی به شمار می‌رود. ( متن : لست سکند )

خانه تاریخی رسولیان از دو بخش اندرونی و بیرونی تشکیل شده است. قسمت بیرونی خانه شامل حوضخانه، تالار، زیرزمین، بادگیر و اتاق ارسی می‌شود. بخش اندرونی خانه تاریخی رسولیان هم که درواقع فضای خصوصی خانه به حساب می‌آید، از اتاق‌های سه دری، پنج دری، بادگیر، تالار، کلاه فرنگی، ارسی و حیاط مشجر تشکیل شده است. در میان بخش اندرونی و بیرونی نیز، حمام خانه به چشم می‌خورد. ( متن : لست سکند )

همانطور که در بالا هم گفته شد، خانه تاریخی رسولیان هم‌اکنون در اختیار دانشگاه یزد است و به‌عنوان دانشکده معماری از آن استفاده می‌شود اما یکی از مواردی که در این خانه توجه شما را به خود جلب خواهد کرد، یک آرامگاه است. این آرامگاه مربوط به مرحوم استاد محمد کریم پیرنیا است که به‌عنوان پدر معماری سنتی ایران شناخته می‌شوند. 

همان طور که پیش از این هم اشاره کردیم، این خانه تاریخی هم‌اکنون در اختیار دانشگاه یزد است و به‌عنوان دانشکده معماری از آن استفاده می‌شود. یکی از مواردی که در این خانه توجه شما را به خود جلب خواهد کرد، یک آرامگاه است. این آرامگاه مربوط به مرحوم استاد محمد کریم پیرنیا است که به‌عنوان پدر معماری سنتی ایران شناخته می‌شوند.( متن : کجارو )

استاد محمد کریم پیرنیا، محقق، نویسنده، نظریه‌پرداز و استاد دانشگاه در رشته معماری بودند که در سال ۱۲۹۹ خورشیدی در شهر یزد چشم به جهان گشودند. ایشان در طول دوران زندگی خود تلاش‌های فراوانی انجام دادند تا در مورد بناهای تاریخی ایرانی و سبک معماری آن‌ها تحقیق کرده و با بررسی این بناها و گفتگو با معماران و استادکاران قدیمی، برخی از اصول و ویژگی‌های معماری سنتی ایرانی را در قالب مقالات فراوان به دیگران بشناسانند. از ایشان با عنوان پدر معماری سنتی ایران یاد می‌شود که این نشان از جایگاه والای ایشان در تاریخ علم معماری در ایران است. استاد محمد کریم پیرنیا در سال ۱۳۷۶ از دنیا رفتند و به درخواست خودشان در خانه رسولیان یزد به خاک سپرده شدند. ( متن : کجارو )

آموختن بصری در حیاط معماری یزد

( خبرگزاری دانشجویان ایران / یکشنبه / ۲ اسفند ۱۳۹۴ /  کد خبر: 94120200975 )

یزد دانشکده هنر و معماری دانشگاه یزد که به کمک خیرین یزدی در بافت تاریخی شهر یزد پایه‌گذاری شده، از 13 خانه قدیمی با معماری کهن و بومی یزد تشکیل شده و از این تعداد هشت خانه، وقفی و پنج خانه توسط دانشگاه یزد خریداری شده است.  دانشکده هنر و معماری دانشگاه یزد که به کمک خیرین یزدی در بافت تاریخی شهر یزد پایه‌گذاری شده، از 13 خانه قدیمی با معماری کهن و بومی یزد تشکیل شده و از این تعداد هشت خانه، وقفی و پنج خانه توسط دانشگاه یزد خریداری شده است.

دانشکده هنر و معماری دانشگاه یزد، دومین دانشکده هنر و معماری پس از دانشکده معماری تهران در کشور است که در سال 1369 فعالیت خود را آغاز کرد. خانه حاج کاظم رسولیان(حیاط معماری)، اولین خانه‌ای بود که در بافت تاریخی یزد و در سال 1369 توسط "میرزا احمد رسولیان" برای تشکیل دانشکده هنر و معماری دانشگاه یزد وقف شد و پس از آن، خیرین زیادی در اطراف این خانه اقدام به وقف کردند ؛ خانه‌هایی که هر یک به نوعی به خانه رسولیان متصل یا نزدیک هستند.

این خانه قاجاری در بافت تاریخی یزد به مساحت 1500 مترمربع و اعیانی 2400 متر مربع شامل دو بخش اندرونی و بیرونی است و در حال حاضر برای قریب 26 سال، دانشکده معماری دانشگاه یزد است.

حسن رسولیان از خیرین و یکی از فرزندان واقف خانه رسولیان در مورد این خانه در گفت‌وگو با خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه یزد، می‌گوید: این خانه مربوط به دوره قاجار است و حدود 110 سال قدمت دارد و جلوه‌ای از معماری سنتی و بومی یزد است.

وی اضافه می‌کند: این خانه که متعلق به پدر بزرگ پدرم، حاج عبدالرسول رسولیان بوده، طی وصیت ایشان به پدر بزرگم حاج میرزا کاظم رسولیان، رسیده بود و پس از این که وراث تصمیم به فروش خانه داشتند، مرحوم پدرم میرزا احمد رسولیان پیشنهاد دادند که خانه وقف شود، بنابراین خانه رسولیان از همه ورثه خریداری شد و برای دانشکده هنر و معماری دانشگاه یزد که تازه در حال راه اندازی بود، وقف شد.

رسولیان با تاکید بر اینکه وقف در واقع نوعی باقیات‌الصالحات است، عنوان می‌کند: عمل خیرانه وقف این خانه نیز در حالی که چند نسل از آن می‌گذرد، هنوز فراموش نشده است و آثار خیر آن پا برجاست به طوری که می‌تواند از آن به عنوان یکی از پایه‌گذاری‌های امر وقف در آموزش عالی دارالعباده یزد یاد کرد چرا که این اقدام باعث شد که خانه‌های اطراف هم به تبعیت این عمل نیک‌اندیشانه، وقف دانشکده شوند یا برخی خیرین آنها را از صاحب ملک، خریداری و وقف دانشکده کنند.

وی اظهار می‌کند: در حال حاضر نیز این ضرورت احساس می‌شود که در راستای رفع کمبودهای جامعه سنت حسنه وقف مورد توجه قرار گیرد و همواره مراقبت لازم در این رابطه را داشته باشیم و در حفظ و نگهداری موقوفات و توسعه فرهنگ وقف تلاش کنیم. به همین دلیل نیز مدتی پیش با توجه به فرسودگی بنا، مرمت خانه رسولیان از سوی خانواده تقبل شد و هرچند روند بازسازی کند پیش رفت، ولی خوب بود.

رسولیان ادامه می‌دهد: محله‌های قدیمی به گونه‌ای است که انسان گذشت زمان را حس نمی‌کند و خوشحالیم که این بافت به این شکل و بهانه، حفظ و مرمت می‌شود و خیلی خوب است که گردشگران و دانشجویان خارجی هم برای بازدید و تحصیل در این دانشکده به اینجا جذب می‌شوند.

محسن عباسی هرفته، عضو هیات علمی دانشکده هنر و معماری دانشگاه یزد نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنای منطقه یزد، به مرمت این بنا اشاره می‌کند و می‌گوید: خانه رسولیان دانشکده هنر و معماری دانشگاه یزد با حمایت‌های مادی و معنوی خانواده رسولیان پس از 26 سال مرمت شد و این که هنوز تداوم حمایت‌های بی‌دریغ خیرین را برای رشد و بالندگی این دانشکده را شاهد هستیم، جای تقدیر دارد.

وی با بیان اینکه مدت زمان انجام این مرمت حدود شش ماه به طول انجامید، اظهار می‌کند: این مرمت شامل استحکام بخشی و تجدید اندود جداره‌ها، سیمگل و دمگیری گچی نماها، مرمت پنجره و ارسی‌های چوبی بوده است. همچنین سبک‌سازی پشت بام‌ها، نورپردازی و بازسازی هم از دیگر اقداماتی بود که طی این مدت با حمایت واقفان خانه رسولیان انجام شد.

وی اضافه می‌کند: حضور این فضای آموزشی در بافتی ارزشمند و تاریخی علاوه بر داشته‌های فراوان و ارتقای آموزش معماری و رشته‌های مرتبط با آن، بافت را رونق بخشیده و جان دوباره‌ای به آن داده است و این حاصل تعامل دوسویه بافت تاریخی و دانشکده‌ای است که به ارزش‌های این بافت ایمان دارد.

این عضو هیات علمی دانشگاه خاطرنشان می‌کند: در حال حاضر رشته‌های معماری، نقاشی، ارتباطات تصویری، طراحی شهری و برنامه‌ریزی شهری و شهرسازی در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در این دانشکده ارائه می‌شود و نزدیک به 700 دانشجو و چند هزار فارغ التحصیل دارد که در نقاط مختلف کشور و جهان مشغول به فعالیت هستند و همه مرهون حمایت‌های مادی و معنوی خیرین این دانشکده از ابتدا تاکنون است.

مخاطبین گرامی , در صورت رویت تناقض در محتوا و تصاویر , لطفا گزارش نمایید ...