چارلز جنکس و مگی کسویک؛ آدم هایی که معماری، امید و سرطان دغدغه‌اشان بود.

چارلز جنکس و همسرش مگی، دو دقیقه پس از شنیدن خبر بازگشت سرطان وی (مگی) و باقی ماندن تنها چند ماه از زندگی اش، خود را در راهروهای تاریک بیمارستانی یافتند.

هردوی آن ها انسان هایی بسیار جالب توجه و به شدت روشنفکر بوده و برای سخنرانی درباره ی معماری و تاریخ به سراسر دنیا سفر کرده بودند. اما هیچ یک توان درک این مسئله، که چرا در سال 1993، در حالی که با اندوهی عظیم و غیرقابل تصور دست و پنجه نرم میکردند، در راهروی بسیار شلوغ بیمارستانی به دام افتاده بودند را نداشتند.

این تجربه، مگی را به این تصور واداشت تا برنامه ای برای نوعی مرکز درمانی سرطان جدید طراحی کند. تسهیلاتی که به بیماران فرصتی برای یافتن آسایش و استراحت در مکانی زیبا میداد، به همان گونه که چارلز با احترام به یاد و خاطره ی همسرش به دنبال پایه ریزی و گسترش آن بود.

در روز یکشنبه 19 آگوست 2019، چارلز در سن 80 سالگی – 24 سال پس از گشایش اولین مرکز درمانی مگی در اسکاتلند - در خانه اش در لندن درگذشت.

چارلز جنکس متولد بالتیمور مریلند، در دانشگاه هاروارد در رشته ی ادبیات انگلیسی و معماری تحصیل کرد.او با انتشار بیش از 30 کتاب و سخنرانی و تدریس در 40 دانشگاه سراسر دنیا، عنوان متفکر پیشتاز معماری پست مدرن را از آن خود کرده بود.

اما مسیر زندگی کاری او، در روزی که بر سر راه مگی کسویک اهل دامفریس در موسسه معماری لندن قرار گرفت، دستخوش تغییر شد.

 مارسیا بلیکنهام، یکی از سرمایه گزاران مراکز مگی، مینویسد: "آن ها یک همکاری بشدت خلاقانه را شکل دادند."

او میگوید: " آن ها به صورت خستگی ناپذیر سفر میکردند، به ساختمان های جدید و قدیمی مینگریستند، با معمار ها، افراد آکادمیک و دوستان خود ملاقات داشتند، در مکان های مختلف لکچر و کنفرانس ارائه میکردند، و همیشه و در همه جا، در حال صحبت، تبادل نظر، بحث و مجادله و خندیدن بودند."

آن ها پس از ازدواج، یکی از برجسته ترین پروژه های منظر را در اسکاتلند، در باغ پشتی خانه ی خودشان در هالیوود، در نزدیکی دامفریز اجرا نمودند، که آن را باغ تعمق کیهانی نامیدند.

خانم بلکنهام ذکر میکند: " این اشکال در انفصالی کامل از سنت لندسکیپ رمانتیک انگلیسی، به صورت مردانه ای غیرقابل انعطاف و زمخت هستند، و روحیه ی آن ها به نسبت به عصر نوسنگی نزدیک تر از طراحی های کپبیلیتی براون یا رپتون میباشند. "

این عنصر انسانی چیزی بود که چارلز بشدت مسر بر بازنمایی در طراحی تمام مراکز درمانی مگی پس از بنا نهادن آن در سال 1995 – همان سالی که مگی از دنیا رفت - بود.

 'معماری، شما را سر شوق می آورد.'

هر یک از آن ها، اثر هنری منحصر به فردی بودند، مملو از نور طبیعی و مبلمان راحت.

چارلز تعدادی از برجسته ترین معماران دنیا را برای طراحی ساختمان هایش، که اولین آن ها در ادینبورگ افتتاح شد، انتخاب میکرد.

او در مناسبتی به بی‌بی‌سی گفته بود: " به گفته ی مردم، گرفتن درخواست کار از مرکز مگی، مانند دریافت جایزه ی اسکار بود."

در طول ساخت مرکز مگی در منچستر، چارلز آن را "یک داربست هواپیمای چوبی پرنده" می خواند. او اظهار داشت:" هنگامی که نور الماس گونه وارد فضا میشود، نور و چشم انداز ها را در همه جا پخش میکند. نور، الهام بخش است و شما به تعالی نیاز دارید، زیرا در روزهای دوشنبه، چهارشنبه و جمعه افسرده هستید – ما سه شنبه، پنج شنبه و شنبه شما را سر شوق می آوریم."

"این ساختمان به صورت بالقوه دو رگه است – یک کلیساست، اما مذهبی نیست، درون خود هنر را جای داده است اما موزه نیست، یک منزلگاه است، اما خانه نیست."

"اگر دچار سرطان شوید، ضمیرتان از هم می پاشد، بدنتان از هم می پاشد، ضعیف و ناتوان میشوید، انرژی ندارید، در حال عذاب کشیدن هستید، کاملا خرد شده اید، و معماری شما را سر شوق می آورد."  

هم اکنون 26 مرکز مگی در اسکاتلند، انگلیس و ولز و سه مرکز در حال احداث در بارسلونا، هنگ کنگ و توکیو وجود دارند. بسیاری از آن ها برنده ی جوایز طراحی شده و یا توسط یک سازمان خیریه، "معماری امید" نام گرفته اند. تمام این مراکز، برنامه های حمایتی نظیر ارائه ی مواد مغذی و پرو کلاه گیس تا مراسم ترحیم و مشاوره و تای‌چی را اجرا میکنند. 

وظیفه ی آن ها، برآورده سازی نیازهای بیماران و خانواده های آن ها میباشد، کاری که NHS (سرویس سلامت همگانی) قادر به انجام آن نبوده است. چارلز در رابطه با NHS، در سال 2015 اظهار داشت : "هدف اولیه ی آن ها، تراپی اولیه است. اما آن ها به هیچ وجه برای انجام کارهای دیگر مناسب نیستند – مثل اینکه باید از کجا وام بگیرید، اگر دچار سرطان شدید چگونه با رئیس خود رو به رو شوید، از کجا کلاه گیس تهیه کنید، یا چگونه ظاهر و احساس بهتری خواهید داشت. نقش ما، تمام کارهای ثانویه است – به همین علت ما یک جنبش جهانی هستیم، و به همین علت است که بسیار موفق بوده ایم."

"معماری یک حرفه ی یوتوپیایی است، شبیه به یک حرفه ی پزشکی – راهی برای بهتر ساختن آینده. "

 'من قصد دارم به پیشروی ادامه بدهم'

درحالی که هوش و استعداد او غیرقابل انکار است، از چارلز توسط افرادی که او را به خوبی میشناختند، بعنوان مردی بسیار متعهد و باملاحظه یاد میشود. رئیس هیئت مدیره ی مرکز مگی، مادام لارا لی میگوید:" تعهد چارلز به مگی، به طرز بی نظیری جالب توجه بود. او بسیار به این نکته اهتمام می ورزید که ساختمان های ما از نظر معمارانه کاملا بی نقص و به بهترین نحو اجرا شوند. "

"اما بالاتر از همه، او همیشه تلاش میکرد تا درمان ارائه شده توسط مرکز مگی، بهترین خدمات قابل عرضه ی ممکن باشد."

"من معتقدم که او میراثی بسیار گرانبها از خود برجای گذاشته است و برای خانواده اش آرزوی صبر و بردباری دارم."

 چارلز تا دو هفته پیش از مرگ خود، در حال تلاش برای بهبود شرایط باغ مگی در اینورنس بود.

میراث او و همسرش، تا ابد در ساختمان های جالب توجه و نوشته هایشان زنده خواهد ماند. مگی پس از تشخیص نهایی سرطان در سال 1995، یادداشتی تحت عنوان "چشم اندازی از خط مقدم" از خود برجای گذاشت، که این نوشته در وبسایت سازمان منتشر شده است.

وی در قسمت آخر یادداشتش اینگونه نوشته است: "من قصد دارم به پیشروی ادامه دهم، تا انتهای دنباله های منحنی شکل، به سوی غروب آفتاب، و سپس، هنگامی که باید وداع گویم، به بهترین صورت از دنیا بروم."