موزه مادام توسوی ( موزه مشاهیر فارس ) , شیراز

در انتهای خیابان لطفعلی خان زند شیراز در بین ده ها خانه معمولی خانه ای واقع شده که نظر هر رهگذری را به خود جلب می کند. خانه ای با معماری بی نظیر که چشم انداز خیابان لطفعلی خان زند را زیباتر کرده است. خانه ای که به دلیل سکونت خانم زینت‌الملک قوامی ، دختر قوام‌الملک چهارم، به این نام معروف است. این عمارت به فاصله یک کوچه با خانه علی محمد قوام ( کلانتر فارس و مالک باغ نارنجستان) قرار دارد و به وسیله یک راه زیرزمینی با آن در ارتباط است، در حقیقت اندرونی خانه قوام و محل رفت‌ و آمد محارم بوده که در سال 1290 هجری قمری یعنی اواسط دوره سلطنت ناصرالدین شاه، ساخته شده است.

خانه زینت‌الملک یا زینت‌الملوک یکی از آثار به جای مانده از دوره قاجار است که ساخت آن در حدود سال ۱۲۹۰ ه‍.ق توسط علی محمد خان قوام الملک دوم آغاز و در سال ۱۳۰۲ ه‍.ق به اتمام رسیده‌است. سقف بیشتر اتاق‌های این خانه چوبی است که با نقاشی تصاویر گوناگونی از حیوانات، پرندگان و گل و بوته آراسته شده‌است.  در زیرزمین این بنا موزه مشاهیر فارس همراه با مجسمه‌های مشاهیر فارس برپا شده است . ( منبع : لست سکند )

در ورودی خانه زینت‌الملک معرق‌کاری شده ‌است و با عبور از هشتی، یک راهرو با زاویه شمال شرقی به حیاط راه می‌یابد. در حیاط دو باغچه زیبا و حوض بزرگ و کوچک مشاهده می‌شود که از ویژگی های باغ های ایرانی است، کاشی‌کاری هفت رنگ هلالی که در پیشانی ساختمان جا گرفته اند نیز از زیبایی خاص برخوردارند و در آنها تصاویر خورشید، دو فرشته، دو شیر شمشیر به دست همراه با آیه نصرمن‌الله و فتح‌قریب به چشم می‌خورد.

به جز ایوان بدون سقف در شرق حیاط، در اطراف حیاط ۲۰ اتاق وجود دارد که به یکدیگر راه دارند. سقف چوبی اتاق ها با نقاشی نگاره های گوناگونی از جانوران، پرندگان و گل و بوته آراسته شده است. تالار اصلی ساختمان در ضلع غربی آن واقع شده است. این تالار دارای نقاشی ها و آینه کاری های زیبایی است. در بخش هایی ازآن و نیز در برخی از اتاق های این بنا، نگاره هایی از زنان و کودکانی دیده می شود که نشان دهنده ی تلفیق هنرایران و اروپا و تاثیرپذیری معماری قاجاری از معماری و هنر اروپایی است هر چند که سبک ایرانی آن حفظ شده است.( منبع : لست سکند )

اما آنچه که باعث شهرت بیشر این عمارت در سال های اخیر شده و آن را به موزه تاریخ فارس یا مادام توسوی شیراز تبدیل کرده است، وجود مجسمه های مومی مشاهیر استان فارس در زیرمین بناست. این مجسمه ها توسط بنیاد فارس شناسی، در مدت 4 سال توسط گروهی از هنرمندان مجسمه ساز به سرپرستی استاد «شانس» ساخته شده اند و از سال 82 به نمایش عمومی در آمده اند.

اهالی شیراز و کسانی که به این شهر تاریخی سفر می کنند، می توانند از ساعت 9 صبح تا ،20 به بازدید این خانه بروند و مجسمه افرادی مثل سعدی، کریمخان زند، منصور حلاج، آتوسا دختر بزرگ کوروروش کبیر، شاپور ساسانی، خشایارشا و خیلی از افتخار آفرینان امروز نظیر شهید عباس دوران و دکتر محمد نمازی راببینید. ( منبع : لست سکند )

تصویری از مجسمه های کوروش، پادشاه هخامنشی در خانه زینت الملک- موزه مشاهیر شیراز

تصویری از موزه مشاهیر خانه زینت الملک شیراز

این مجسمه‌ها توسط بنیاد فارس شناسی و در مدت ۴ سال توسط گروهی از هنرمندان مجسمه ساز به سرپرستی استاد «شانس» ساخته شدند. خانه زینت الملک قوامی‌همیشه شلوغ است اما بعدازظهرها رفت و آمدها در این عمارت بیشتر می‌شود. خانه ای که پاتوق خیلی از اهالی هنر است. این خانه از قبل طرفداران زیادی داشت و معماری بی نظیر این عمارت، حیاط اندرونی اش، آینه کاری‌های استادانه و اتصال این خانه از طریق زیرزمین به عمارت نارنجستان قوام باعث شده بود که خیلی‌ها برای دیدن این بنای زیبا و منحصر به فرد به اینجا بیایند اما از سال ۸۲ بود که با حضور هنرمندان و اساتید هنر، .۳۷ تندیس در زیرزمین این خانه اعیانی قرار گرفت و زیبایی خانه را بیش از پیش کرد در ابتدا ۳۷ تندیس برای نمایش دادن در موزه آماده شدند اما طولی نکشید که به خاطر استقبال مردم، گردشگران و هنرمندان، ۲۲ تندیس دیگر هم پس از یک سال ساخته شده و به موزه زینت الملک منتقل شد.  ( منبع : seeiran.ir )

سعدی شیرازی شاعر قرن هفتم که غزل عاشقانه او به والاترین حد لطافت رسیده است

تصویری از رزبهان بقلی، از وعاظ مسجد عتیق که در موزه مشاهیر شیراز به نمایش در آمده است

شاپور اول ساسانی در گوشه ای از موزه ایستاده. لباس‌هایی مخصوص دربار به تن دارد و یک دستش را به کمر خود گرفته و موهای بلندی دارد و کلاه بزرگ قرمزرنگی را روی سرش قرار داده است. در گوشه ای دیگر کریم خان زند روی دو زانو نشسته و لباس کرم و زردی به تن دارد و متفکرانه به بازدیدکنندگان زل زده. خیلی‌ها دوست دارند کنار کریم خان بایستند و عکس بیندازند اما بعلت جلوگیری از آسیب احتمالی به مجسمه‌ها عکسبرداری ممنوع شده.

منصور حلاج پایین دار در زیر یک طاق ایستاده است، چشمانش بدجوری تو را جذب می‌کند. او یکی از عرفای قرن سوم بود که بعد از بازگشت از سومین سفر حج خود، به اتهام کفر حکم قتلش را از قاضی بزرگ بغداد «ابن داوود اصفهانی» گرفتند. حالا منصور همانند گذشته یک طناب دار روبرویش قرار گرفته و انگار می‌خواهد برود بالای چوبه دار اما بازدیدکنندگانی که امروز برای دیدن مجسمه منصور حلاج می‌آیند، می‌توانند معنا و عمق «انا الحق» او را درک کنند.( منبع : seeiran.ir )

تصویر شاپور ساسانی و نقش برجسته ای که او را سوار بر اسبی نشان می دهد در موزه مشاهیر شیراز

تصویری از باربد، موسیقی دان معروف عصر ساسانی که پشت سرش، موازییک کاری های پیشاپوری قرار دارد . ( برگرفته از rooziato )

البته مجسمه سازان برای بخش‌های دیگری مثل چشم، از چشم‌های مصنوعی استفاده کرده اند، موی سر مجسمه‌ها، سبیل و ریش‌ها از موی طبیعی است که روی تور بافته شده و سپس روی سر مجسمه نصب شده است. جالب است بدانید چیدمان تندیس‌ها در زیرزمین خانه زینت الملک، بر اساس دوره‌های مختلف تاریخی است. یعنی از پیش از اسلام تا دوره معاصر. تندیس بزرگانی همچون سیبویه، ابن مقفع، منصور حلاج، روزبهان، سعدی شیرازی، شهید سپاسی، شهید دوران، قاآنی، صورتگر شیرازی، دکتر محمد نمازی و … اتصال دو خانه از طریق زیرزمین باعث شده که زیرزمین فضای بزرگی داشته باشد. فضایی که بالاخره تصمیم بر این شد که مجسمه‌ها به آنجا منتقل شوند و مردم بتوانند در فضای باز و به راحتی آنها را ببینند.( منبع : seeiran.ir )

تصویر کریم خان زند، موسس پادشاهی زند در ایران ( برگرفته از rooziato )

تصویری از شاعر و خوشنویس قرن سیزدهم (وصال شیرازی)، تصویر لطفعلی خان زند و تصویر سمت چپ هم مربوط به مجد الدین فیروز آبادی، حافظ قرآن است که در موزه مشاهیر شیراز به نمایش گذاشته شده است  ( برگرفته از rooziato )

تصویر سمت راست، باباکوهی را مشاهده می کنیم صوفی سده چهارم است و تصویر سمت چپ، بابا فغانی شیرازی است که از شاعران نامدار سرزمین شیرین سخنان به شمار می رود  ( برگرفته از rooziato )

تصویر سمت راست، آیت الله دستغیب، شهید محراب و تصویر سمت چپ، لطفعلی شیرازی، نقاش معروف دیار فارس در موزه مشاهیر فارس  ( برگرفته از rooziato )

تصویر دو رزمنده نامدار ایرانی: شهید سرلشکر عباس دوران و سردار سرلشکر شهید حاج مجید سپاسی  ( برگرفته از rooziato )

علامه دوانی – از دانشمندان شیعی متبحر در کلام،حکمت،عرفان،حدیث و تفسیر

قاآنی – از شاعران دوران قاجار در شیراز

قطب الدین شیرازی- از عالمان قرن هفتم است که به تحصیل طب پرداخت