نشست رونمایی کتاب جامعه‌شناسی تاریخی مکان ؛ نگاهی سیستمی

کتاب جامعه‌شناسی تاریخی مکان تالیف شروین وکیلی که توسط انتشارات کتاب فکرنو منتشر شده، امروز ۲۰ آذرماه در خانه وارطان رونمایی می‌شود. به گزارش هنرآنلاین، موسسه فرهنگی هنری خورشید راگا نشست رونمایی کتاب جامعه‌شناسی تاریخی مکان را با حضور آرش حیدریان ، دکتر محمدسعید ایزدی ، دکتر کامبیز مشتاق گوهری، دکتر میترا معصومی، مهندس محمدرضا حائری و دکتر شروین وکیلی برگزار می‌کند.

موضوع این کتاب مکان است. موضوعی بسیار بدیهی، آشنا، پیش‌پا افتاده و عادی، که دقیقا به همین خاطر ناسازگون، نااندیشیده، مبهم، شگفت‌انگیز و دور از دسترس هم می‌نماید. مفهومی بنیادین، تعیین‌کننده و اغلب بحث‌ناشده که شیوه‌ فهم مفهوم‌هایی پرشمار را تعیین می‌کند. برای پرداختن به مفهوم مکان رویکردها و سرمشق‌های نظری گوناگونی وجود دارد. دستگاه نظری‌ جاری در این نوشتار رویکردی است سیستمی که با نام زُروان شهرت یافته است. چرا که در کانون آن مفهوم "من" قرار دارد که در بستر زمان پیکربندی می‌شود و شکل می‌گیرد. یعنی مدلی نظری‌ درباره‌ من‌ها و نهادهاست که چگونگی چفت شدن انسان‌ها و ساخت‌های اجتماعی‌شان را بررسی می‌کند.

زروان که نام ایزد باستانی زمان در ایران زمین بوده نیز از آن رو بر آن قرار گرفته که از این چشم‌انداز زمان مفهومی کلیدی است که من و نهاد را بر می‌سازد و به نوبه‌ خویش از دل من و نهاد زاییده می‌شود. در هم تنیدگی زمان و مکان نیز از همین زاویه مورد پرسش قرار می‌گیرد و آشکار است که مکان نیز در همسایگی زمان خشتی استوار در زیربنای این دستگاه نظری است و از این رو پرداختن بدان ضرورتی هم‌پایه‌ زمان دارد.

در بخشی از متن کتاب آمده است: فضا و زمان در تنیده با آن در واقع فرض‌هایی انتزاعی هستند. یعنی هرچند به حکم واقع‌گرایی فلسفی فرض بر آن است که چنین بستری مستقل از من‌های شناسنده وجود دارد، اما راهی برای شناسایی آن و قطعیت یافتن درباره‌اش وجود ندارد. هر‌آنچه آدمیان از بستر فضایی جایگیری چیزها و محور زمانی توالی رخدادها درک می‌کنند، دریافتی انسانی و خودساخته است که در حریم بسته‌ گیرنده‌های حسی‌شان و محدودیت مدارهای پردازشی‌ مغزشان محصور است و در ادامه‌ ضرورت‌هایی تکاملی برای بقا قرار می‌گیرد. انسانِ اجتماعی این فضا-زمان گنگ و انتزاعی و دست نایافتنی بیرونی را همچون ماده‌ خامی اثیری و ناملموس به کار می‌گیرد و از آن مکانی انسانی و زمانی انسانی را بر می‌سازد. زمانی اجتماعی شده، خطی، کرانمند که بنا به ضرورت کارکردهای اجتماعی و زیر تاثیر ساختار زبان شکل گرفته است و مکانی تقسیم‌بندی شده، جزء جزء، گسسته و شبکه‌وار که انعکاسی است از راهبردهای کار کردن و ساختنِ زیست‌جهان. این بدان معناست که ما با دو مفهوم هم‌ریخت و هم‌سان روبرو هستیم که در دو لایه‌ متفاوت تعریف می‌شوند.

نشست رونمایی از این کتاب امروز چهارشنبه، ۲۰ آذرماه از ساعت ۱۴:۳۰ تا ۱۷:۳۰ درخانه گفتمان شهر، وارطان واقع در میدان فلسطین، خیابان طالقانی غربی، پلاک ۵۱۴ برگزار می‌شود و ورود برای عموم علاقمندان آزاد است.