در این پست با شبکه هنرو معماری ستاوین همراه باشید تا نگاهی به اصفهک ، روستایی از توابع بخش دیهوک و در شهرستان طبس استان خراسان جنوبی داشته باشیم ... اصفهک پس از زلزلهٔ سال ۱۳۵۷ که در طبس رخ داد آسیب‌های جدی دید و قابل زندگی نبود و ساکنان آن چندی در خیمه زندگی کردند و بعد با همت هم اتاق‌هایی چوبی معروف به اتاق چوئی ساختند و در آن زندگی کردند تا این که روستای مدرن جدید ساخته شد. اینجا اصفهک است، روستایی که به گفته اهالی آن، مردم به آن جان داده‌اند ... 

 

طرح مرمت و باززنده سازی روستای اصفهک،اثر فرامرز پارسی، کاوه منصوری، صابر اسدی

(منبع تصویر : aoapedia)

 

راه دسترسی به روستای اصفهک :

آدرس: استان خراسان جنوبی، شهر طبس، بخش دیهوک، روستای تاریخی اصفهک
مسیر دسترسی: وقتی به شهر طبس رسیدید، برای دسترسی به روستای اصفهک باید از خیابان خرمشهر وارد بلوار شهید عباس‌پور بشوید. بلوار را تا جاده طبس – دیهوک ادامه دهید. سپس باید 38 کیلومتر در این جاده برانید تا به تابلوی روستای اصفهک برسید. به‌دنبال تابلو بروید تا وارد روستا بشوید. همچنین می‌توانید از ترمینال اتوبوس‌رانی طبس تا روستای اصفهک ، تاکسی دربست بگیرید . بعد از رسیدن به اصفهک باید از بافت جدید روستا عبور کنید تا به بافت قدیمی‌اش برسید . (متن :iranhotelonline)

 

(منبع تصویر : iranhotelonline)

 

 

این خانه‌ها که هرکدام نمایی از معماری زیبای کویری منطقه را می‌نمایانند، قرار است اقامتگاهی برای آسودن گردشگران باشند در دل منطقه‌ای که از هر سو با طبیعتی بکر احاطه شده؛ آسمانی آبی و پرستاره، کویری زیبا با درختان و باغ‌هایی سرسبز در حاشیه آن و کوهستانی در ورای آن که گویی نگاهبان منطقه است. هیچ دودی از قلیان و سیگار در محوطه روستا دیده و هیچ ظرف پلاستیکی استفاده نمی‌شود. هیچ حیوانی قدم به درون اتاق‌ها نمی‌گذارد و هیچ انسانی با کفش در اتاق راه نمی‌رود. شب‌ها نور فانوس‌ها، روشنی‌بخش کوچه‌هاست و سکوت زینت‌بخش فضا. ( متن : chamedanmag )

حمام سنتی خزینه‌دار روستا با نگاهی نو پیشنهادی صرفه‌جویانه در مصرف آب است و طراحی سطل‌های زباله تفکیک‌کننده‌تر و خشک، گامی در جهت حفظ زیست بوم. اینجا با دمنوش‌ها و شربت‌های محلی پذیرایی می‌کنند و هر روز از خوراکی محلی رونمایی می‌شود. در روستا که قدم بزنید با تمام وجود بودن در یک روستا را حس می‌کنید، با تمام ویژگی‌هایش، نه اثری از لوله‌کشی و کنتور گاز هست، نه خنک‌کننده‌های آنچنانی ... دیوارها خشت و گلی‌اند و جاده‌های منتهی به خانه‌ها سنگ‌فرش. آسمان آن‌قدر آبی است که تصویر پرنده نشسته بر لب بام انگار نقاشی است و شب‌ها دلت می‌خواهد ساعت‌ها وقت داشته باشی زل بزنی به آسمان جواهرنشان که مثل آسمان تمام کویرهای ایران دلبری می‌کند، که دل برده است؛ مگر نه اینکه آن‌همه گردشگر آلمانی و فرانسوی و لهستانی و اسپانیایی دلداده‌اش شده‌اند؛ و هنوز معطرترین سبزی‌های آن منطقه را دارد که صادر می‌شود و صنایع دستی که به همت اهالی احیا شده است. ( متن : chamedanmag )

 

(منبع تصویر : iranhotelonline)

 

دانستنی‌هایی قبل از دیدن روستای اصفهک : 

به‌دلیل قرارگیری در نزدیکی کویر و دارا بودن بافت تاریخی از جنس خشت و گل، روستای اصفهک به یکی از پرطرفدارترین مقاصد گردشگری در استان خراسان جنوبی تبدیل شده است.
روستای اصفهک در زلزله‌ی سال 57 تخریب شد و حدود 80 نفر هم فوت شدند. ساکنان روستا هم جای نزدیکی به روستای قبل را برای ساخت و ساز انتخاب کردند.
خانه‌های تخریب شده‌ی روستا تا چند سال پیش به همان وضع باقی ماندند تا این‌که جوانان دهه‌ی شصتی روستا تصمیم گرفتند خانه‌ها را مرمت کنند و آن‌ها را تغییر کاربری دهند. در سال 1395 عملیات مرمت و بازسازی روستا آغاز شد که نتیجه‌اش مرمت حمام خزینه‌ای، چهار خانه‌ی روستایی و رستوران بود. این خانه‌ها به اقامتگاه‌های بوم‌گردی تبدیل شدند.

 

برای این‌که مثل قدیمی‌ها تجربه‌ی رفتن به حمام خزینه را داشته باشید، حتما به خزینه‌ی اصفهک هم سر بزنید و برای یک ساعت به قول ادبی‌ها «شوخ از تن بزدایید».
به دلیل آب و هوای خنک و معتدل، کشاورزی روستا بسیار قوی است. درختان نارنج، انار، خرما و زمین‌های کشت زعفران و پونه به خاطر همین آب و هوا رشد می‌کنند و قابل کشت هستند.
قنات‌های پرآب عباس‌آباد، ده نو، توکل‌آباد و اسکندرآباد هم به سرسبزی روستا کمک می‌کنند.(متن :iranhotelonline)

 

(منبع تصویر : iranhotelonline)

 

روستای اصفهک در طبس یکی از مناطق تاریخی در استان خراسان جنوبی است که دارای بافتی از خشت و گل بوده و به عنوان یک مقصد گردشگری جذاب و تاریخی میزبان مسافران زیادی است. این روستا چشم اندازهای زیبایی را دارا می باشد و این تنها بخشی از جاذبه های به جا مانده از زلزله طبس در سال ۱۳۵۷ است. آب و هوای روستای اصفهک در طبس به دلیل همجواری آن با کوهستان ها نسبتا معتدل تر و خنک تر است و از لحاظ پوشش گیاهی باید گفت که انواع خاصی از گیاهان در این منطقه رشد می کنند، وجود درختان نارنج و زمین های کشت زعفران در اطفهک تجربه ای جدید برای شما خلق می کند. جالب است بدانید که یکی از رصدخانه های کویری ایران در این روستا قرار دارد.(متن : eligasht )

 

 

این روستا در ۳۸ کیلومتری شرق شهر طبس در خراسان جنوبی قرار دارد و به خاطر بافت تاریخی و زیبایی که دارد بسیار مشهور شده است. زمین های کرت بندی شده ای در روستای اصفهک در طبس وجود دارد که به دلیل آب و هوای معتدل و خنک آن در آن ها زعفران و پونه های بومی کشت می شود. علاوه بر این درختان نخل و نارنج به صورت نامنظم دور تا دور روستا را احاطه کرده است.دلیل رشد این درختان خودرو وجود چند قنات پر آب نظیر عباس آباد، توکل آباد، ده نو و اسکندر آباد در اطراف آن است. (متن : eligasht )

 

(منبع تصویر : iranhotelonline)

ساختار معماری روستای اصفهک در طبس

ساختار معماری روستای اصفهک در طبس کاملا سازگار با مناطق کویری است و مصالح به کار رفته برای ساخت این خانه های تاریخی همگی از خشت و گل هستند. البته دلیل پیوستگی و فشردگی ساخت خانه ها در روستای اصفهک در طبس حفاظت از خانه ها در برابر خطر سرقت و دستبرد راهزنان و همچنین این که فشردگیِ بیشتر بین ساختمان ها، به ایجاد سایه بیشتر کمک می کند و  این امر در فصول گرم سال باعث دریافت کم ترین میزان نور آفتاب و در نتیجه خنک شدن داخل خانه ها می شود. در آخر باید گفت که فشردگی خانه ها تبادل حرارتی را به حداقل می رسانده و در فصل تابستان موجب خنکی و در فصل زمستان باعث گرم ماندن خانه می شده است. از دیگر ویژگی های قابل توجهی که خانه های روستای اصفهک در طبس دارا هستند شکل گنبدی سقف ها برای ایجاد سایه در خلاف جهت تابش خورشید است، به طوری که در ساعات اوج تابش آفتاب همیشه یک سمت گنبد ها سایه می افتد و موجب جذب کمتر گرما می شود. (متن : eligasht )

 

اقامتگاه بوم گردی بافت تاریخی اصفهک طبس

 

اقامتگاه بوم گردی اصفهک

 

 

(منبع تصویر : iranhotelonline)

 

نقشه‌برداری بافت تاریخی روستای اصفهک طبس انجام شد

رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان طبس از نقشه‌برداری بافت تاریخی روستای اصفهک به مساحت حدود 8 هکتار خبر داد.
به‌گزارش روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان جنوبی، محمد عرب گفت: تکمیل زمینی و گویاسازی نقشه با مقیاس 500/1 و 1000/1 از بافت روستا به روش فتوگرامتری، تعیین موقعیت نقاط با استفاده از گیرنده‌های ماهواره‌ای، تهیه نقشه تصویری قائم و تهیه مدل ارتفاعی رقومی زمین (DEM) با استفاده از تصاویر هوایی، فایل توپوگرافی و نقشه کامل عوارض موجود، تهیه نقشه پارسل و درنهایت تهیه و ارائه نقشه سه‌بعدی از بافت تاریخی روستا انجام گرفت. (منبع : sk.mcth.ir )

 

(منبع تصویر : sk.mcth.ir )

 

بافت تاریخی روستای اصفهک با شماره 31336 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است که یکی از مخاطرات مهم این بافت ارزشمند تاریخی، ساخت‌وسازهای بی‌رویه و غیر همگن با محیط در اطراف بافت روستاست