رتبه دوم پاویون عراق در جایزه معماری دیوان , اثر گروه معماری کارند

در این محتوا با شبکه هنرو معماری ستاوین همراه باشید تا نگاهی به رتبه دوم  پاویون عراق در محل کنونی نمایشگاه بین‌المللی بغداد تلاش اثر گروه معماری کارند ، داشته باشیم 

مقدمه ای درباره مسابقه بین المللی دیوان و بنیاد تمیز

جایزه معماری دیوان که توسط بنیاد تمیز با همکاری شرکت معماران و مهندسان دیوان به صورت سالانه برگزار می‌شود، رقابتی است با موضوع مشخص که از شرکت‌کنندگان سراسر جهان دعوت می‌کند تا به مسائل خاص کشور عراق پاسخ دهند.

برندگان امسال این مسابقه که در تاریخ ۱۵ دسامبر سال ۲۰۲۴ معرفی شدند از میان ۱۸۸ طرح ارسالی از ۳۴ کشور جهان انتخاب شده اند. این انتخاب بر اساس معیارهای مشخص‌شده در توضیحات مسابقه صورت گرفته است. در این دوره ، از شرکت‌کنندگان خواسته شد تا با ارايه پیشنهاد برای طراحی "پاویون عراق برای یک حضور جهانی" در محل کنونی نمایشگاه بین‌المللی بغداد تلاش نمایند روایتی نو از عراق را برای حضور در عرصه جهانی شکل دهند.

توضیح طراحان

پاویون عراق به عنوان نمادی از نوآوری، فرهنگ، تاریخ و معماری کشور عراق و دروازه ورودی مجموعه نمایشگاه بین المللی بغداد است. در طراحی این پاویون سایت به عنوان یک کل واحد در نظر گرفته شد و فضاها در دو بخش روی سطح زمین و زیر سطح آن سازماندهی شدند.

ایده اصلی پروژه، طراحی پاویون به شکل مجموعه‌ای از فضاهای در هم تنیده، و نه صرفا یک ساختمان، است که محل مناسبی برای تجمع و برگزاری رویداد باشد. در این ایده ابتدا جداره شمالی سایت برداشته شد و فضای پاویون به محیط شهری اطراف باز شد. سپس عملکردهای پیشنهادی از جمله فضاهای نمایش، فضاهای آموزشی و ... در سطح زیرین و حول یک حیاط مرکزی سبز سازماندهی شدند و از جرزهایی با ضخامت بالا و قوس (که ریشه در معماری تاریخی منطقه دارد) برای تفکیک فضاها از یکدیگر و شکل‌گیری زبان معماری استفاده شد. اثر جرزها و ساختمان در تراز پایین الگوی کفسازی پروژه را در تراز همکف تشکیل داد با این هدف که این الگو در کنار سایر اجزای معماری بتواند هویتی منحصر به‌فرد برای پاویون به وجود ‌آورد.

در تراز سطح زمین، طراحی منظر با حداقل مداخله در فضای سایت صورت گرفت تا یک فضای تجمعی را به وجود ‌آورد. از خاک حاصل از گودبرداری زیرزمین، برای ایجاد اختلاف ارتفاعی حدود 50 سانتی متر در کل سطح سایت موردنظر نسبت به محیط پیرامون استفاده می‌شود تا بدین‌ترتیب علاوه بر رویکردی پایدار، با روی سکو قرار گرفتن پاویون نسبت به سطح زمین، جنبه نمادین آن نیز تقویت شود. فضای تجمعی پاویون در تراز سطح می‌تواند به عنوان یک فضای رویداد نیمه باز مورد استفاده قرار بگیرد. این فضا با توجه به شرایط اقلیمی شهر بغداد در بخشی دارای سایه‌بان است تا امکان حضور مردم را در طول ساعات مختلف شبانه‌روز فراهم کند. در عین حال، این سایه‌بان به هنگام برگزاری رویداد به شکل یک پرده نمایش عمل کرده و امکان نمایش تصاویر را در سقف پاویون فراهم می‌کند. بیان معماری پاویون در این سطح به شکل یک طراحی سبک، انعطاف‌پذیر و خلاقانه با حداقل حضور متریال است.

در نهایت، این پاویون برخلاف زبان معماری معمول در طراحی ساختمان‌ها، به شکل مجزا از محیط پیرامون طراحی نشده، بلکه در تعامل با آن قرار دارد. بدین‌ ترتیب کاراکتر درون پروژه از هویت تاریخی و معماری کشور عراق سرچشمه می‌گیرد و در عین حال کاراکتر بیرونی آن نشان‌دهنده پیوند تکنولوژی، نوآوری و معماری روز است.

نظر هیات داوران درباره طرح دوم مسابقه ، گروه معماری کارند

سادگی هوشمندانه این پروژه ، جذابیت زیادی دارد و نشان می‌دهد که برای ایجاد تأثیری عمیق، معماری لزوماً نباید همراه با پیچیدگی های زیاد باشد. طراحی این پروژه، تضادی میان یک سازه سبک و چادرمانند در سطح و طاق‌های حجیم در زیرزمین ایجاد کرده است که بازی میان سبکی و سنگینی را به نمایش می‌گذارد. این عناصر، به‌ویژه طاق‌ها و زیرزمین شبیه به "سرداب"، به‌طور ظریفی به میراث معماری محلی اشاره می‌کنند و حس پیوستگی فرهنگی را در چارچوبی معاصر جای می‌دهند.

فضای باز و مستطیلی پاویون، انعطاف‌پذیری زیادی برای برگزاری نمایشگاه‌ها و رویدادها فراهم می‌کند، درحالی‌که طبقه زیرین، کارکردهای پشتیبانی را به‌صورت کاربردی و در عین حال زیبا در خود جای می‌دهد.

به کارگیری حیاط مرکزی در طراحی، پیوند پروژه با سنت "عراقی‌بودن" را بیش از پیش تقویت می‌کند. با این حال، برخی جنبه‌های طراحی مانند سازه چادرمانند، جزئیات مصالح و محوطه‌سازی مینیمال نیاز به بازنگری و تکامل دارند تا پاسخی منسجم به شرایط اقلیمی و بستر محلی ارائه دهند. درحالی‌که مداخله حداقلی در محوطه‌سازی، با خویشتن‌داری پروژه هماهنگ است، این خطر وجود دارد که در نهایت توسعه‌نیافته به نظر برسد.

این طرح با وضوح دیدگاه و زبان معماری مینیمالیستی خود، به تعادلی ماهرانه میان سنت و مدرنیته دست یافته است. این طراحی شایسته تحسین بوده و کسب مقام دوم را به درستی از آن خود کرده است. با توسعه بیشتر، این طرح می‌تواند به بیانی تأثیرگذار از روایت فرهنگی عراق در عرصه بین‌المللی تبدیل شود.