میرفندرسکی و اصفهان در گفتمان هنر و معماری

نشست ˝میرفندرسکی و اصفهان˝ به بازخوانی چهاردهه تلاش برای توسعه و احیای مرکز تاریخی این شهر اختصاص داده شده است.
 

نشست امسال انجمن مفاخر معماری ایران در هفته اصفهان با عنوان "میرفندرسکی و اصفهان" به بازخوانی چهاردهه تلاش برای توسعه و احیای مرکز تاریخی این شهر اختصاص داده شده است. در گفتار اصلی این نشست، نخست گزیده‌ای از نتایج چهار سال کار دکتر محمدامین میرفندرسکی و همکاران (مشاور خاص ۸-۱۳۵۴) ارائه می‌شود. سپس، خلاصه‌ای از او و چند تن از شاگردانشان، در سال‌های اخیر در زمینه طرح‌های توسعه و احیای مرکز تاریخی اصفهان معرفی می‌شود. امید است این نشست فرصت دیگری برای تبادل نظر در زمینه سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی، طرح اندازی و اقدام در عرصه پیچیده و دشوار توسعه و احیای مراکز ارزشمند تاریخی شهرهای کشورمان، در کنار یاد و خاطره استاد میرفندرسکی و روز گفتمان هنر و معماری فراهم آورد.

سخنران نشست فرخ زنوزی و اعضا پنل گفتگو ایرج شهروز تهرانی، علیرضا قهاری و اشکان غلامپور هستند. این نشست با نمایش فیلم "حریم‌ها" همراه است.

چهل سال آموزش آکادمیک معماری در ایران که از سال ۱۳۱۹ آغاز شد، به دلیل نداشتن جایگاه علمی و فلسفی متناسب با فرهنگ ایرانی و تقابل در مبانی فکری، نتوانست در تندباد جریانات اجتماعی هم دوام بیاورد و سیستم آموزشی حاکم، که سال‌ها قبل در اروپا منسوخ شده بود (با وجود داشتن مدافعانی چند) از اواسط دهه چهل دچار اضمحلال شد. استادان جوان و دانش‌آموختگان تازه‌وارد، به‌سرعت این تغییرات افزودند و دگرگونی وسیع در آموزش عالی کشور از جمله در مدارس معماری پدیدار گشت.

در سال ۱۳۴۸، زمانی که دکتر محمدامین میرفندرسکی (۱۳۸۸-۱۳۱۰) به سرپرستی دانشکده هنرهای زیبا منصوب شد، مخالفان چندان جدی نداشت. استادان قدیمی‌تر در دانشگاه حضور نمی‌یافتند، دانشجویان از فضای اختناق درون و بیرون دانشگاه به تنگ آمده بودند و موج تحول‌خواهی در کمتر از یک سال هنرهای زیبا را هم دربرگرفت. دانشجویان اینک با روش‌های نوین به‌ویژه در طراحی و آموزش جنبه‌های تئوریک و نیز با فرهنگ و سبک‌های متنوع آشنا می‌شدند و دنیاهای جدیدتری را تجربه می‌کردند. مباحثی چون هنر و نقد معماری، جامعه‌شناسی، محیط انسانی، معماری روستایی و مبانی فنی و مهندسی، در برنامه‌های آموزشی جای گرفت و میرفندرسکی خود در مرکز این تحولات بود. وی بستر جدیدی را برای گفتمان درباره هنر ایجاد کرد که در آن اخلاق و دانائی محور سنجش بود. او از رابطه معماری و سایر هنرها سخن می‌گفت، شعر و ادبیات را پشتوانه معماری می‌دانست و اینکه معماری ارتباطی تنگاتنگ با فضا و روان انسان‌ها دارد. بدین ترتیب ایده‌های او به‌عنوان نقطه عطفی قابل احترام در فضای باز شده گفتمان دوره اختناق، میان سایر رشته‌های هنری نیز گسترش یافت.

به‌پاس تلاش‌های آن معلم بزرگ و اثرگذار، انجمن مفاخر معماری ایران، روز چهارم آذرماه (سالگرد تولد دکتر محمدامین میرفندرسکی) را روز گفتمان هنر و معماری نام نهاد تا هر ساله، در این روز یاد او را گرامی دارد.

هفته اول آذرماه همچنین به نام اصفهان نام‌گذاری شده است تا بر ضرورت پاسداری از روش‌های یگانه و در معرض خطر این شهر بی‌همتا تأکید شود. شهری که میرفندرسکی چهار دهه پیش، کار گسترده‌ای را به‌منظور "تجدید حیات و روان بخشی مرکز تاریخی" آن، به سفارش وزارت فرهنگ و هنر آن دوران آغاز کرد.

این نشست چهارشنبه ۴ آذرماه ۱۳۹۴ از ساعت ۱۶ الی ۱۸ در باغ‌موزه قصر به نشانی خیابان شریعتی، خیابان مطهری شرقی برگزار می‌شود.